Een stadswandeling door Leiden. Leiden? Waar kennen we die stad nou ook alweer van?
Nou, het is de geboortestad van Rembrandt, de nieuwe woonplaats van Trix de T-Rex, de stad van hutspot, bier en feest begin oktober. De stad waar Prins Pils z’n bijnaam verwierf, een stad waar echte Leidse glibbers, immigranten en studenten gemoedelijk samen leven. Bovendien komt de beste DJ van de wereld uit Leiden en je kunt Pietje Paniek zonder roetvlekken, hier zomaar over straat zien fietsen tijdens een stadswandeling door Leiden.
Een Leidenaar is begin oktober zo trots als een pauw op zijn stad als het feest van het Leids Ontzet of 3 Oktoberrr (moet worden uitgesproken met een rollende R) gevierd wordt. Maar is er meer om trots op te zijn? Dat gaan we vandaag ontdekken. Ons gezin gaat op een bijzondere stadswandeling door Leiden onder bezielende leiding van gids Frank, wiens wieg nog in Leiden stond.
De start van onze stadswandeling door Leiden: de Zijlpoort
We krijgen toegang tot de stad via de Zijlpoort. Vroeger had Leiden vele stadspoorten, tegenwoordig staan er nog twee fier overeind. Behalve via de Zijlpoort, kun je de binnenstad ook betreden via de Morspoort. De Zijlpoort poort houdt al sinds 1667 in de gaten wie de stad binnenkomt of verlaat. Als de muren zintuigen hadden gehad, dan hadden ze vast iets kunnen vertellen over Albert Einstein die 25 jaar lang regelmatig Leiden bezocht, omdat hij als bijzonder hoogleraar was verbonden aan Neerlands oudste universiteit. Leiden en studenten zijn al sinds 1575 een succesvolle combinatie.
Hofjes in Leiden
We lopen op de Oude Vest als Frank zomaar ergens op een knop drukt en vervolgens zwiept een deur open. Ineens staan we midden in de stad in een oase van groen en rust. Het is het Meermanshofje. Het grootste hofje en één van de vele hofjes die Leiden rijk is. De hofjes werden door de rijken gesticht voor de armere en oudere medemens, in de hoop wat karmapunten te verdienen. Veel van die hofjes zijn openbaar toegankelijk mits je de ingang weet te vinden. Het voelt een beetje als een inbreuk op de privacy van de bewoners, maar kennelijk zijn die wel pottenkijkers gewend. Er wordt nauwelijks gereageerd op onze aanwezigheid.
Molen de Valk
We vervolgen onze stadswandeling door Leiden en zien we in de verte Molen de Valk. Met zijn zeven verdiepingen en 29 meter hoogte kun je die molen ook niet over het hoofd zien. Tegenwoordig doet de molen dienst als museum en kun je de molen beklimmen. Via allerlei steile houten trapjes is het nog een heel karwei om op de stelling te komen, maar dan is de beloning groot: een geweldig uitzicht over de stad.
Rembrandt van Rijn
We drinken even een bakkie bij de Bruine Boon en nemen er een stuk appeltaart bij, waarvan gefluisterd wordt dat dat het beste stuk (appel)taart is wat je in Leiden en omstreken kunt krijgen. We hebben dan voldoende energie om op bezoek te gaan bij misschien wel de meest beroemde Leidenaar aller tijden. Want hoewel de hoofdstad van ons land maar al te graag met de veren pronkt, is Rembrandt toch echt geboren en getogen in Leiden. In de Weddesteeg om precies te zijn. Het geboortehuis van Rembrandt is helaas gesloopt maar twee kunstwerken in de Weddesteeg helpen ons herinneren aan het feit dat Rembrandt de eerste 25 jaar van zijn leven hier heeft verpoost.
Hortus Botanicus
Via de grachten lopen we door naar de Hortus Botanicus. Weer zo’n juweeltje in de stad. De Leidse Hortus is de oudste Botanische tuin van ons land. Een jungle van 4 hectare met exotische planten en dat midden in de stad.
De reuzenwaterlelie en het bijbehorende verhaal dat deze plant zo sterk is dat er met gemak een baby op zou kunnen zitten, maakt veel indruk op onze kinderen. We wanen ons in exotische oorden als we onze weg zoeken in de tropische kassen. Als er vervolgens een vlinder op de hand van Hugo landt, lukt het nauwelijks om de kinderen weer mee te krijgen voor het laatste deel van de stadstoer. Ik moet de kinderen beloven dat we binnenkort nog een keer terug gaan naar het ‘plantenmuseum’, zoals Hugo het noemt. Misschien staat de vermaarde en zeldzame penisplant dan wel in bloei, want ook die is onderdeel van collectie van de Hortus.
Rondvaart door Leiden
Het is tijd om even uit te rusten en hoe kunnen we dat beter doen dan aan boord van een rondvaartboot. We gaan aan boord op de Aalmarkt voor een uurtje ‘relaxing and sightseeing’. We varen over het Galgewater waar antieke boten in de historische haven liggen. De schipper wijst ons de studentenhuizen waar Beatrix en Willem Alexander gewoond hebben. We varen over het Rapenburg, de meest sjieke gracht van Leiden en passeren het Van der Werf Park. Regelmatig worden we gevraagd om te bukken voor een lage brug. De stad telt maar liefst meer dan tweehonderd bruggen, waarvan er ruim tachtig in de binnenstad zijn te vinden.
De Koornbrug
Na een uurtje ronddobberen stappen we weer uit op Aalmarkt, het verlengde van de Nieuwe Rijn, waar al snel de Koornbrug opvalt. Op deze brug werd, zoals de naam al zegt, eeuwenlang het koren verhandeld. Om de waar droog te houden werd in 1834 een overkapping gebouwd, waarmee deze brug niet de enige, maar wel de oudste overdekte brug is. Op de ‘zolder’ van het dak werd het koren opgeslagen. Vanaf de volgende brug, de Sint Sebastiaansbrug, zie je de schoonheid van de Koornbrug eigenlijk nog beter dan dat je op de brug zelf staat.
De Burcht
Frank gidst ons verder naar de Burcht, misschien wel de mooiste plek in Leiden. Het is een verdedigingswerk gebouwd op een heuvel van meer dan duizend jaar oud. De trappen en de torens worden door onze kinderen met veel enthousiasme beklommen. De Burcht geeft je het mooiste uitzicht over de stad. In het bijzonder de aanblik op de naastgelegen Hooglandse Kerk is speciaal.
Leiden. Wat een stad. Wat een historie en wat een sfeer.
De conclusie is eigenlijk eenvoudig: ook naast Leidens ontzet heeft de Leidenaar heel veel redenen om maarrr wat trrrots te zijn op deze stad.
Zijn er nog bezienswaardigheden in Leiden die ik dit keer gemist heb, waar ik volgende keer zeker heen moet gaan?
Eventuele tips lees ik graag hieronder.
Informatie over een stadswandeling door Leiden:
Stadswandeling
De rondleiding door de oude binnenstad werd gegeven door Frank Klein bij wijze van vriendendienst.
Heb je interesse in een gegidste stadswandeling, dan kun je Frank bereiken frank.klein@zonnet.nl
Hortus Botanicus
Rapenburg 73, 2311 GJ Leiden
Controleer de openingstijden voor je bezoek, die zijn in de zomer anders dan in de winterperiode.
https://www.hortusleiden.nl
Rondvaart
Er zijn veel rederijen in Leiden die een rondvaart aanbieden.
Wij kozen voor voor rondvaartleiden.nl
http://rondvaartleiden.nl/
Molenmuseum de Valk
2e Binnenvestgracht 1, 2312 BZ Leiden
https://molenmuseumdevalk.nl
Hofjes
Er zijn niet minder dan 35 hofjes in Leiden. Best veel daarvan zijn vrij toegangkelijk.
Kijk hier voor meer informatie: http://www.visitleiden.nl/nl/ontdek-leiden/leiden-highlights/leidse-hofjes