We beginnen ons avontuur in Ede met het Handboek voor Helden in de hand. Dit interactieve boekje neemt ons mee op een spannende reis door de oorlogsgeschiedenis van de gemeente Ede en omgeving. Hugo en Elin zijn direct enthousiast en storten zich vol overgave op de eerste opdrachten. Het zonnetje schijnt en we hebben zin om meer te ontdekken over de helden uit het verleden.
Handboek voor Helden, zoek de checkpoints
De opdracht is simpel. We moeten op zoek naar verschillende locaties, checkpoints genoemd. Elke locatie vertelt het verhaal van die plek. Bij elke checkpoint maak je een puzzel. Daar komt een woord uit die je vervolgens nodig hebt om een grote woordenzoeker op te lossen.
Sherman Tank
Onze eerste stop is bij de Sherman tank, een imposant overblijfsel uit de Tweede Wereldoorlog. De historische Sherman tank is een symbool van de bevrijding van Ede. Hugo bekijkt het stalen gevaarte met grote ogen en roept: “Wauw, dat daar vijf volwassen mannen in hebben gezeten!” We lopen eromheen en lezen de verhalen die erbij horen. Het is fascinerend om te beseffen hoe groot deze tank is, maar tegelijkertijd hoe krap het binnen moet zijn geweest voor de bemanning.


Meer checkpoints: Joods monument, Mausoleum en het ‘Landmark vensters op het verleden’
Vervolgens zetten we onze tocht voort naar het Joods Monument en het Mausoleum, waar we meer leren over de lokale geschiedenis en hoe de oorlog het leven in Ede beïnvloedde. Het Mausoleum is een gemetseld grafmonument, waarin 29 gesneuvelde verzetsmensen begraven liggen. Het Joods monument is een blijvende nagedachtenis aan de uit Ede weggevoerde Joden. Er staan 183 namen op, ook van kinderen. We zijn er even stil van.
Terwijl we de puzzels oplossen, komt de geschiedenis steeds meer tot leven.


Elin, met haar Handboek voor Helden stevig onder de arm, kijkt volg ontzag naar het ‘Landmark Vensters op het verleden’. In de vensters wordt uitgebeeld wat er in 1944 op de Ginkelse Heide heeft plaatsgevonden. “Ik zou niet durven springen uit een vliegtuig als de kogels om mijn oren zouden vliegen,” zegt ze met een mix van bewondering en ongeloof. Het is duidelijk dat deze historische locaties diepe indruk maken.

Stickers verdienen
Bij elk checkpoint verdienen Hugo en Elin een sticker voor hun inzet. Van de acht checkpoints die genoemd worden in het Handboek voor Helden, bezoeken wij er zes. Het houdt ons het grootste deel van de dag bezig, maar het voelt geen moment als te veel. De opdrachten in het boekje, zoals het ontwerpen van een eigen embleem, tijgeren, en het oefenen van een militaire houding, zijn een leuke uitdaging voor ons allemaal. Voor Elin, met haar 11 jaar, is het niveau precies goed, terwijl Hugo van 13 iets sneller door de opdrachten heen gaat. Maar dat maakt het niet minder leuk, juist omdat ze elkaar aanmoedigen en vergelijken wie welk onderdeel het beste kan.

Geluk bij de Stingerbol
Dan hebben we een onverwacht geluksmoment: de deur van de Stingerbol staat open! Deze mysterieuze bol blijkt ooit het oefencentrum te zijn geweest voor de luchtdoelartillerie van Nederland. Normaal gesproken kun je de bol alleen van buiten bekijken, maar wij mogen ook even binnen kijken. Een enthousiaste vrijwilliger vertelt ons dat dit eigenlijk een van de eerste “computergames” was. “Soldaten leerden hier schieten door middel van geprojecteerde beelden op de wand,” legt hij uit. Hugo, die zelf fanatiek gamet, vindt het geweldig om te horen hoe deze technologie ooit werd gebruikt voor militaire training. Hij kan zich al helemaal voorstellen hoe het moet zijn geweest om in zo’n levensgrote simulator te oefenen.
Tot slot de beloning voor het afronden van het Handboek voor Helden
Aan het einde van de dag hebben Hugo en Elin zes stickers verdiend en zijn we een flinke dosis wijzer geworden over de rijke geschiedenis van Ede. Het Handboek voor Helden blijkt een schot in de roos: het maakt leren leuk, actief en spannend.



Als alle de opdrachten uit het Handboek voor Helden gedaan zijn, kunnen Hugo en Elin de oplossing van de woordzoeker vinden. Daarmee krijgen ze dan een heuse beloning die ze met trots ophalen bij het VVV-informatiepunt in Ede.
Informatie over het handboek voor Helden
Het Handboek voor Helden is vanaf 23 oktober 2024 voor € 1,50 verkrijgbaar bij alle VVV-informatiepunten in de gemeente Ede. Meer informatie op handboekvoorhelden.nl en op de site van bezoek Ede.
Het Handboek voor Helden is een uitgave van Ede Marketing en is mede mogelijk gemaakt door provincie Gelderland en de Gemeente Ede.
